Buty sportowe przeszły długą drogę od czasu ich wynalezienia w Anglii w latach 60. XIX wieku dla wyższych klas do gry w krokieta i tenisa. Dziś sneakersy to cała kultura, forma osobistej ekspresji i forma sztuki, która jest wystawiana w muzeach i na aukcjach projektantów, gdzie pojedyncza para może kosztować miliony euro. Fascynacja kolekcjonowaniem sneakersów zaczęła się współpracy Nike z supergwiazdą koszykówki Michaelem Jordanem w 1984 roku przy jego kultowych Air Jordanach. Oto historia sneakersów i sneakerheadów (jak nazywa się ludzi z obsesją na punkcie butów miejskich i sportowych), którzy je kolekcjonują.
Air Jordany i powstanie kultury sneakersów
Większość sneakerheadów przypisuje powstanie swojej subkultury pojawieniu się butów polecanych przez sportowców pod koniec lat siedemdziesiątych i na początku lat osiemdziesiątych. Chuck Taylor All-Stars firmy Converse dominowały na boiskach do koszykówki, a marki takie jak Puma i Adidas zaczęły dołączać do biznesu. Wiele Air Jordanów oraz kultowych par znajdziesz na https://sneakersjoint.com/.
Ale tym, co przekształciło zwykłe buty sportowe w prawdziwy fenomen, było wprowadzenie na rynek w 1985 roku modelu Air Jordan 1 firmy Nike. W 1984 roku Michael Jordan był utalentowanym debiutantem, który nie zagrał jeszcze w profesjonalnym meczu. Mimo to Nike, marka powstała w Oregonie na północno-zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych i wówczas najbardziej znana jako firma produkująca buty do biegania, dostrzegła w Jordanie przyszłość swojej marki i zaoferowała mu pięcioletni kontrakt sponsorski o wartości 2,5 miliona dolarów.
Air Jordan 1 nie były butami do koszykówki takimi, jakie były dostępne na rynku wcześniej. Zostały one zaprojektowane w odważnych odcieniach bieli, czerni i czerwieni. Air Jordany były wyzywającą kpiną z wytycznych NBA, które wymagały, aby buty były w 51% białe. Firma Nike, widząc okazję marketingową, zapłaciła grzywnę w wysokości 5000 USD, którą zawodnicy otrzymywali za każdym razem, gdy wchodzili na boisko w tych butach. Ryzyko się opłaciło: gdy Jordan okazał się jednym z najlepszych koszykarzy wszech czasów, popularność butów gwałtownie wzrosła.
W tym samym czasie kultura sneakersów zaczęła się również rozwijać poza boiskiem do koszykówki. Kiedy wpływowa grupa hip-hopowa Run-D.M.C. wydała swój singiel „My Adidas” w 1986 roku, grupa podpisała pierwszą tego rodzaju umowę sponsorską z marką butów. Wkrótce potem Kurt Cobain z grunge’owego zespołu Nirvana uczynił z Converse symbol buntu i młodości. W międzyczasie nastąpiła kolejna zmiana kulturowa wraz z wprowadzeniem w USA „casual friday”, czyli trendu, który pozwalał na bardziej swobodny wygląd w biurach w piątki. Nagle mężczyźni mogli odłożyć na bok swoje garnitury i nosić do pracy np. sneakersy.
Ciąg dalszy historii: sneakersy stają się symbolem statusu
W miarę jak sneakersy stawały się coraz bardziej pożądane, firmy obuwnicze zaczęły generować jeszcze większy szum marketingowy, współpracując z celebrytami i luksusowymi markami, a także wypuszczając małe partie limitowanych butów z przyciągającymi wzrok wzorami.
Rzadkie modele stały się obiektem pożądania kolekcjonerów, a rynek ich odsprzedaży rozkwitł. Kiedy odsprzedawcy zaczęli sprzedawać te buty po niewiarygodnych cenach, tylko wzmocniło to ich wyjątkowość.
Kluczowi artyści, tacy jak Rihanna, Travis Scott i Kanye West, zdefiniowali świat sneakersów na prawie dekadę dzięki swoim kultowym kolaboracjom z markami. A potem pojawili się Kardashianowie. Era Kardashianów miała ogromny wpływ na kulturę i fascynację kolekcjonerów. Po tym, jak gwiazda reality show Kim Kardashian poślubiła rapera i projektanta mody Kanye Westa, ona i jej siostry zaczęły nosić jego projekty, co spowodowało, że trendy dotarły do jeszcze większej grupy odbiorców. Była to mieszanka wysokiej i niskiej mody, której branża obuwnicza nigdy wcześniej nie widziała.
Sneakersy stały się symbolem statusu na równi ze złotem, czasem dosłownie: jak w przypadku artysty hip-hopowego Drake’a, który w 2016 roku zamówił parę jedynych w swoim rodzaju Air Jordanów pokrytych 24-karatowym złotem. Buty, wycenione na 2,1 miliona dolarów, ważą 15 kilogramów każdy. Tak więc noszenie rzadkich i fajnych butów stało się wyrazem statusu społecznego.
Sneakersy są również sposobem, w jaki ludzie wyrażają swoje przekonania: na przykład, gdy gracz NBA Dwyane Wade nosił zaprojektowane na zamówienie, limitowane Li-Ningi „Black Lives Matter” lub kopacz NFL Blair Walsh, który nosił korki pokryte napisem „Speak Out”.
DYSKUSJA