Jeżeli tworzywa sztuczne nie są poddawane recyklingowi ani zbierane, mogą trafiać na składowiska odpadów lub do rzek, mórz i oceanów. Na przykład na Oceanie Spokojnym między Kalifornią a Hawajami istnieje swoista dryfująca wyspa plastiku, tzw. Wielka Pacyficzna Plama Śmieci. Tworzy ją 80 tys. ton plastiku. Jednym ze sposobów radzenia sobie z tym problemem jest rozpowszechnienie skupów butelek.
Skup butelek polega na skupowaniu i odzyskiwaniu butelek szklanych lub plastikowych od konsumentów lub przedsiębiorstw. Butelki są następnie sprzedawane do recyklingu i ponownie wykorzystywane do produkcji nowych butelek. Skup butelek jest ważnym elementem gospodarki obiegu zamkniętego, ponieważ pozwala na odzyskanie surowców, zmniejszenie ilości odpadów i ochronę środowiska. Inicjatywa zacna i coraz popularniejsza w Polsce. W krajach zachodnich dość mocno rozpowszechniona, ze względu na większą świadomość ekologiczną społeczeństwa.
Większość butelek plastikowych można oddać do skupu na kilka sposobów:
- Punkty skupu: wiele miast i gmin ma specjalne punkty skupu, gdzie można oddać butelki plastikowe. Te punkty często znajdują się na terenie marketów, stacji benzynowych lub parków.
- Skupy mobilne: niektóre firmy oferują usługi skupu mobilnego, które polegają na przyjeździe po butelki plastikowe do domu klienta.
- Butelkomaty: automatyczne skupy butelek, w którym można zutylizować posiadane butelki.
- Odbiór z gospodarstw domowych: niektóre firmy zajmujące się odpadami oferują odbiór butelek plastikowych z gospodarstw domowych, jako część swoich usług odbioru odpadów.
- Inicjatywy lokalne: niektóre grupy społeczne i organizacje pozarządowe organizują zbiórki plastikowych butelek w celu przekazania ich do skupu, często w celach charytatywnych.
Ważne jest, aby pamiętać, że każde miasto i gmina mogą mieć inne zasady dotyczące skupu butelek plastikowych, dlatego warto sprawdzić, co jest dostępne w swoim regionie.
Recycling plastikowych butelek w Europie
W przypadku opakowań, Unia Europejska wymaga, aby państwa członkowskie poddawały recyklingowi co najmniej 65% swoich odpadów opakowaniowych. Ponadto, w przypadku recyklingu nadal obowiązują minimalne wymagania wagowe: 50% wagi odpadów dla tworzyw sztucznych.
W całej Europie istnieje wiele przykładów skutecznych systemów recyklingu. W Niemczech istnieje podwójny system recyklingu butelek plastikowych. Po pierwsze wprowadzono system sortowania odpadów. Po drugie wprowadzono system kaucji, w ramach którego konsumenci uiszczają kaucję przy zakupie plastikowych butelek w supermarketach, a następnie, gdy zwrócą butelkę do butelkomatu przy wejściu do sklepu, otrzymują kupon na zakupy w tym sklepie.
Recykling butelek plastikowych w Niemczech jest realizowany za pomocą systemu zwrotu opłat, zwanego Pfand. Konsumenci kupują butelki z opłatą zwrotną. Opłata ta jest zwykle w wysokości od 25 do 40 centów za butelkę. Po użyciu, butelki mogą być zwrócone do punktów skupu, które znajdują się w sklepach, stacjach benzynowych itp.
W Rzymie opłatę za bilet na metro można uiścić (częściowo) za pomocą plastikowych butelek zwracanych w butelkomatach. Konsumenci otrzymują zwrot opłaty za każdą zwróconą butelkę.
Z kolei niektóre regiony Hiszpanii mają wprowadzone systemy zwrotu opłat za butelki plastikowe, ale nie jest to powszechne w całym kraju.
We Francji z kolei wprowadzono system zwrotu opłat podobny do tego znanego w Niemczech, który polega na tym, że konsumenci płacą dodatkową opłatę za butelki plastikowe, którą mogą odzyskać po zwróceniu butelki do sklepu. Opłata ta jest zwykle w wysokości od 15 do 25 centów za butelkę.
Skandynawia jest jednym z liderów przetwarzania plastikowych butelek. Na przykład w Danii istnieje system zwrotu opłat za butelki plastikowe, podobnie jak we Francji. Konsumenci płacą dodatkową opłatę za butelki plastikowe, którą mogą odzyskać po zwróceniu butelki do sklepu. Opłata ta jest zwykle w wysokości od 1 do 2 koron za butelkę. W Szwecji istnieje system zwrotu opłat za butelki plastikowe, opłaty są wyższe niż w Danii, zwykle w wysokości od 1,5 do 2 koron za butelkę. W Norwegii nie ma systemu zwrotu opłat za butelki plastikowe, jednak tamtejsze przepisy dotyczące recyklingu są bardzo restrykcyjne. W Norwegii przetwórstwo odpadów jest oparte na zasadzie “producent odpowiada” co oznacza, że producenci produktów są odpowiedzialni za koszty recyklingu.
Według najnowszych statystyk, Niemcy odzyskiwali ok. 84% plastikowych butelek z opłatą zwrotną, w Hiszpanii tylko 30%, we Francji 77%, Dania odzyskała ok. 96%, Szwecja ok. 90%, Norwegia ok. 89%, Finlandia ok. 82% plastikowych butelek.
Skup butelek plastikowy w Carrefour
Automaty skupujące butelki plastikowe od niedawna pojawiły się w sklepach Carrefour – nazywają się PETfur. Co prawda na ten moment, głównie na śląsku (Sosnowiec, Rybnik, Kędzierzyn Koźle, Jastrżebie Zdrój, Jaworzno, Chorzów, Gliwice, Pszczyna, Zabrze i Katowice). Działanie większości automatów skupujących butelki plastikowe jest z zasady bardzo podobne: Klient wkłada butelkę plastikową do automatu, automat skanuje kod kreskowy na butelce, aby określić jej pojemność i rodzaj tworzywa, automat wycenia butelkę i wyświetla cenę zwrotu. Następnie użytkownik potwierdza transakcję i otrzymuje pieniądze lub bon zwrotny. Automat magazynuje butelkę i przygotowuje ją do dalszego przetworzenia.
W przypadku automatów Carrefour zwrot za każdą rozpoznaną butelkę wynosi 15 groszy. Jest przyznawany w formie e-bonu do wykorzystania na zakupy w sieci Carrefour. Bon est on ważny do końca danego dnia.
Uwaga: minusem rozwiązania jest to, że butelkomaty przyjmują butelki oraz puszki w formie nie zgniecionej oraz takie, na których nie został uszkodzony kod kreskowy.
Zebrane w butelkomatach opakowania plastikowe według organizatora akcji trafią do zakładów zajmujących się profesjonalnym recyklingiem oraz po przetworzeniu, powrócą w pierwotnej formie na półki sklepowe.
Automaty skupujące butelki plastikowe stanowią ciekawe rozwiązanie dla zwiększenia poziomu recyklingu i odzysku surowców, a także dla ułatwienia procesu skupu butelek. Inicjatywa jak najbardziej godna pochwały. Liczymy, że wkrótce ilość dostępnych automatów do butelek wzrośnie, nie tylko w marketach Carrefour.
